ارزیابی لاین های گاودانه (vicia ervilia) در شرایط دیم و آبی

به منظور شناسائی لاین های برتر گاودانه از لحاظ مقاومت به خشکی در شرایط دیم و آبی، 15 لاین با منشاء خارجی و یک لاین بومی مراغه به عنوان شاهد، در مؤسسه تحقیقات کشاورزی دیم مراغه مورد ارزیابی قرار گرفتند. این ارزیابی طی دو آزمایش دیم و آبی با طرح بلوک های کامل تصادفی در سه تکرار انجام شد. تجزیه واریانس داده ها نشان داد که اختلاف موجود بین لاین ها در همه صفات مورد بررسی در هر دو آزمایش معنی دار بودند. در تجزیه مرکب دو محیط، از نظر همه صفات به­جز ارتفاع بوته، تفاوت معنی داری وجود داشت. اثر متقابل محیط × ژنوتیپ برای همه صفات به­جز ارتفاع بوته، تعداد نیام در بوته و تعداد دانه در نیام معنی دار شدند. مقایسه میانگین لاین ها در آزمایش های دیم و آبی نشان داد که لاین sel 2518 کم ترین تعداد روز تا گلدهی و لاین های sel 2515  و sel 2516 کوتاه ترین دوره پرشدن دانه را دارند. لاین بومی دارای بیش­ترین ارتفاع بوته، وزن خشک هوایی، تعداد نیام در بوته و عملکرد بود و سه صفت مذکور بیش­ترین هم­بستگی را با عملکرد دانه در شرایط دیم و آبی داشتند. بر اساس شاخص های مقاومت به خشکی mp، gmp و sti، لاین بومی بهترین ژنوتیپ از لحاظ تحمل به خشکی با توانائی تولید عملکرد بالا در هردو محیط دیم و آبی شناخته شد و در تجزیه خوشه ای تحت شرایط دیم و آبی در بیش­تر حالات از دیگر لاین ها تفکیک گردید. در رتبه های بعدی لاین های sel 2644 و sel 2647  با منشاء کشور بلغارستان قرار گرفتند. این یافته، بیان­گر برتری لاین بومی نسبت به سایر لاین ها بود و بنابراین با بررسی ارقام بومی می­توان واریته­های گاودانه مناسبی را برای کشت شناسایی کرد